Nadmiar fluoru w diecie jest niekorzystny dla zdrowia, dlatego warto usuwać ten pierwiastek z wody pitnej. Rozwiązaniem może być filtr kuchenny w postaci systemu odwróconej osmozy lub stacja uzdatniania wody z węglem aktywnym. Wybór optymalnej metody nie zawsze jest oczywisty.
Spis treści:
- Fluor w diecie – co warto wiedzieć?
- Skąd się bierze fluor w wodzie?
- Technologie usuwania fluoru z wody
- Usuwanie fluoru z wody – przegląd urządzeń
- Jak usunąć fluor z wody – podsumowanie
Fluor w diecie – co warto wiedzieć?
Fluor to niemetal, który w ludzkim organizmie pełni wiele kluczowych funkcji[1]. Reaguje bezpośrednio ze wszystkimi pierwiastkami, z wyjątkiem azotu, tlenu, gazów szlachetnych oraz chloru. Jako mikroelement bierze udział w aktywacji i zahamowaniu działania niektórych enzymów. Można go także znaleźć we wszystkich tkankach organizmu. Stanowi tym samym ważny budulec włosów, tkanki łącznej, mięśni oraz skóry, jednak w największych ilościach znajduje się w zębach oraz kościach. Fluor ma działanie przeciwpróchnicze oraz bakteriobójcze. Blokuje enzymy bakteryjne w jamie ustnej, dzięki czemu cukry nie przechodzą w formę kwasów. To właśnie dzięki fluorowi szkliwo jest twardsze i bardziej odporne na uszkodzenia.
Czy fluor jest szkodliwy?
Fluor jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju i utrzymania zdrowia zębów oraz kości, a niedostateczna ilość tego minerału w organizmie może prowadzić do rozwoju osteoporozy. Wśród skutków niedoboru fluoru wymienia się również zaburzenia wzrostu, deformację szkieletu i łamliwość kości. Zbyt niska podaż fluoru może się także wiązać z nieszczelnością szkliwa. Nieleczona próchnica bywa natomiast przyczyną uszkodzenia miazgi zęba, korzenia i kości zębodołu.
Nadmiar fluoru to duże prawdopodobieństwo rozwinięcia się fluorozy, czyli zmian w strukturze szkliwa. W zależności od stopnia zaawansowania choroby, fluoroza objawia się poprzez białe lub brunatne przebarwienia na zębach. Może również prowadzić do powstawania ubytków, a nawet zniekształcenia zębów. Fluoroza swoim zasięgiem obejmuje również kości, powodując zwapnienie więzadeł, bóle kostno-stawowe, usztywnienie kręgosłupa, a także zmniejszoną ruchliwość stawów.
Choć stosowany w odpowiednich dawkach, fluor nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, warto pamiętać, że dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek jest uzależnione od wieku i płci[2].
| Wiek | Zapotrzebowanie [mg] |
|---|---|
| Niemowlęta do 6 m. ż. | 0,1 |
| Niemowlęta od 6 do 12 m. ż. | 0,5 |
| Dzieci od 1 do 3 r. ż. | 0,7 |
| Dzieci od 4 do 8 r. ż. | 1,1 |
| Dzieci od 9 do 13 r. ż. | 2,0 |
| Chłopcy od 14 do 18 r. ż. | 2,9 |
| Mężczyźni powyżej 19 r. ż. | 3,1 |
| Dziewczynki od 14 do 18 r. ż. | 2,9 |
| Kobiety powyżej 19 r. ż. | 3,1 |
Jeśli fluor zostanie spożyty w ilości przekraczającej 4 mg na każdy kilogram masy ciała może spowodować zatrucie, które objawia się wymiotami, biegunką, silnym bólem brzucha, a nawet zaburzeniami rytmu serca oraz oddychania. Właśnie dlatego tak ważny jest umiar i odpowiednie porcjowanie tego pierwiastka w codziennej diecie oraz wiedza jak usunąć fluor z wody pitnej za pomocą sprawdzonych rozwiązań.
Źródła fluoru w codziennej diecie
Fluor znajduje się w wielu produktach spożywczych. Duże ilości tego pierwiastka zawiera herbata, nabiał (w szczególności sery), ryby, produkty zbożowe, rośliny strączkowe i zielone warzywa, głównie szpinak i brokuły. Fluor stosuje się też powszechnie w produktach do higieny jamy ustnej, takich jak pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej. Według stomatologów, dwukrotne szczotkowanie zębów pastą z fluorem w ciągu dnia to podstawa zapobiegania próchnicy zębów. Jego ilość w tych produktach jest jednak niewielka i bezpieczna, a działanie miejscowe.
Skąd się bierze fluor w wodzie?
Jako minerał fluor występuje na ziemi naturalnie i jest uwalniany ze skał do wody, ale też do gleby i powietrza. Choć niektóre ujęcia gruntowe i źródła mogą mieć naturalnie wysoki poziom tego pierwiastka, stężenie fluoru w wodzie jest zazwyczaj bardzo niskie. Innym źródłem tego pierwiastka jest fluoryzacja wody wspólnotowej. Takie działania w 1950 r. po raz pierwszy wdrożyło USA, a niedługo potem za ich przykładem poszło wiele krajów europejskich[3]. Chociaż na rynku dostępne były inne produkty zawierające fluor, które przyczyniają się do zapobiegania i zwalczania próchnicy zębów, fluoryzacja wody w lokalnych społecznościach została wówczas uznana za najbardziej opłacalną metodę dostarczania tego składnika. W obecnych czasach zdania na temat skuteczności takich działań są mocno podzielone, a efekty niepotwierdzone w wystarczającym stopniu. W konsekwencji, coraz więcej państw rezygnuje z fluoryzacji wody.
Często spotykam się z pytaniem, jak rozpoznać czy woda jest fluoryzowana. Z pewnością nie można tego stwierdzić metodą „na oko”. O ile żelazo w wodzie zmienia barwę, kolor i smak kranówki, obecność fluoru nie ma wpływu na jej parametry organoleptyczne.
Piotr Pisarski
Technologie usuwania fluoru z wody
Stężenie fluoru w kranówce można sprawdzić zlecając badania wody w laboratorium. Z drugiej strony, usuwanie fluoru z wody pitnej jest stosunkowo proste i obejmuje łatwo dostępne rozwiązania, dlatego w przypadku uzasadnionych wątpliwości warto po nie sięgnąć.
Istnieją dwa sposoby redukcji stężenia fluoru w wodzie, takie jak filtracja na membranie osmotycznej oraz adsorpcja na węglu aktywnym.
Membrana osmotyczna usuwa zanieczyszczenia z dokładnością do pojedynczych jonów. Oprócz fluoru, wyeliminuje również szkodliwe dla zdrowia drobnoustroje i metale ciężkie. Pozyskana w ten sposób woda jest idealna do celów spożywczych, a przygotowane na jej bazie napoje i posiłki charakteryzują się głębokim smakiem i bogatym aromatem.
Gdy ktoś chce wiedzieć jaka woda do kawy jest najlepsza, zawsze polecam systemy odwróconej osmozy. Pamiętając jednak jak działa odwrócona osmoza, sugeruję uzupełnić swój filtr kuchenny we wkład rewitalizujący, który wzbogaci kranówkę w cenne minerały i podniesie jej pH.
Piotr Pisarski
Wysokiej jakości systemy odwróconej osmozy bardzo często zawierają również filtry węglowe, które skutecznie usuwają nawet do 99 proc. całkowitej zawiesiny, a także lotne związki organiczne oraz chlor i jego pochodne. W efekcie woda zostaje pozbawiona zanieczyszczeń, a jej parametry organoleptyczne ulegają znacznej poprawie.
Usuwanie fluoru z wody – przegląd urządzeń
Fluor w wodzie to nie jedyny problem, z którym muszą się mierzyć użytkownicy kranówki. O zanieczyszczeniu wody możemy mówić wtedy, kiedy zostanie naruszona jej równowaga fizykochemiczna. Aby bez obaw korzystać z kranówki w domu warto stosować kompleksowe rozwiązania, które działają wielotorowo.
Woda do celów spożywczych
Chcąc do minimum ograniczyć ryzyko przedawkowania fluoru, warto zainstalować filtry kuchenne. W tym kontekście doskonale sprawdza się połączenie węgla aktywnego z membraną osmotyczną, które usunie nie tylko fluor, ale też do 99 proc. innych zanieczyszczeń. Z drugiej strony, nie zawsze jest oczywiste jaki filtr kuchenny wybrać do domu. Urządzenia dostępne aktualnie na rynku różnią się między sobą budową i różnymi funkcjami dodatkowymi, dlatego w tej kwestii warto posłuchać specjalisty z zakresu systemów uzdatniania wody.
Osoby, którym zależy na zachowaniu pełnej higieny filtracji kranówki, powinny rozważyć montaż systemu odwróconej osmozy Atlas Filtri OASIS Sanic z antybakteryjną powłoką Microban®. W celu pozyskiwania kranówki o właściwościach prozdrowotnych, można sięgnąć po odwróconą osmozę z wkładem rewitalizującym Ecoperla Elixir, który wzbogaca wodę w cenny magnez oraz podnosi jej pH. W małym mieszkaniu oraz wszędzie tam, gdzie wielkość powierzchni jest mocno ograniczona, najlepiej sprawdzi się natomiast odwrócona osmoza bez zbiornika.
Woda w całym domu
Wszystkie rozwiązania wymienione powyżej umożliwiają pozyskiwanie czystej i świeżej kranówki przeznaczonej do celów spożywczych. Dostęp do wody bez zanieczyszczeń w całym domu zapewni natomiast centralna stacja uzdatniania wody obejmująca filtry węglowe. W tej kategorii urządzeń idealnie sprawdzają się wydajne kolumny węglowe Ecoperla Carbotower o dużej powierzchni filtracyjnej. Skuteczne uzdatnianie gwarantuje w tym przypadku długi czas kontaktu wody ze złożem.
Węgiel aktywny zaadsorbuje nie tylko fluor, ale także chlor i jego pochodne sprawiając, że woda stanie się bardziej przyjazna dla skóry i włosów podczas mycia oraz kąpieli. Właśnie dlatego polecam kolumny węglowe niezależnie od tego, czy w kuchni znajduje się już filtr kuchenny, czy nie.
Piotr Pisarski
Poszczególne warianty tego urządzenia różnią się między sobą wydajnością oraz wymiarami, a dobór konkretnego modelu jest uzależniony od ilości zanieczyszczeń znajdujących się w wodzie oraz oczekiwanej wydajności procesu. Warto zwrócić uwagę na złoże zastosowane w Ecoperla Carbotower, które stanowi najwyższej jakości markowy węgiel aktywny z łupin orzechów. Olbrzymią zaletą takiego rozwiązania jest płukanie bez użycia chemicznego regeneratu, co jest nie tylko ekonomiczne, ale również przyjazne dla środowiska naturalnego.
Jak usunąć fluor z wody – podsumowanie
Fluor w wodzie od dawna pozostawia szerokie pole do dyskusji. W kontekście tego zagadnienia warto się jednak trzymać faktów potwierdzonych badaniami naukowymi. Spożywany w odpowiedniej ilości, fluor nie stanowi bowiem zagrożenia dla zdrowia. Z drugiej strony, można ten pierwiastek skutecznie usuwać z wody za pomocą łatwo dostępnych rozwiązań obejmujących systemy odwróconej osmozy oraz filtry węglowe. Wybierając metodę uzdatniania wody w domu, postaw na sprawdzone urządzenia od producentów cieszących się na rynku dobrą opinią.
