Magnetyzery wody, według zwolenników tych urządzeń, to rozwiązanie problemu kamienia kotłowego. W kwestii poprawy jakości wody zdania ekspertów są jednak podzielone.
Spis treści:
- Czym jest magnetyzer wody?
- Jak działają magnetyzery wody?
- Kontrowersje wokół magnetyzerów wody
- Inne sposoby na zmiękczenie wody
- Magnetyzery wody – podsumowanie
Czym jest magnetyzer wody?
Według producentów, magnetyzery wody zapobiegają osadzaniu się kamienia kotłowego (lub usuwają już istniejący osad) na wewnętrznej powierzchni rur i urządzeń mających styczność z kranówką charakteryzującą się wysokim stopniem twardości.
Jako główne zalety stosowania magnetyzerów wody wymienia się prosty montaż bez ingerencji w instalację (tj. przecinanie lub przeróbki hydrauliczne), niskie koszty eksploatacji oraz neutralność wobec środowiska (ze względu na brak konieczności stosowania preparatów chemicznych).
Choć sama idea może wydawać się atrakcyjna, naukowe dowody na skuteczność takich urządzeń są mocno ograniczone. W praktyce, bardziej efektywnym i sprawdzonym rozwiązaniem są centralne zmiękczacze wody usuwające przyczynę problemu, jaką jest twarda woda, a nie tylko jej najbardziej widoczny skutek – kamień w wodzie. Z pewnością warto w tej kwestii poznać zdanie eksperta.
Jak działają magnetyzery wody?
Warto podkreślić, że nie ma tylko jednej, spójnej definicji opisującej działanie magnetyzerów wody. Również sami producenci tych urządzeń podają czasami rozbieżne informacje. Zdarza się, że te same magnetyzery w jednych instalacjach działają, ale w innych już nie. W kontekście wpływu pola magnetycznego na wodę do najczęściej pojawiających się teorii należą mechanizmy związane ze zmianami struktury wody pod wpływem działania pola.
W wodzie poddanej działaniu pola magnetycznego zahamowana zostaje krystalizacja węglanów wapnia i magnezu w wyniku zainicjowania konkurencyjnego procesu, czyli aktywacji koloidalnego roztworu krzemionki. Prawdopodobnie dochodzi do niej na skutek deformacji warstwy dyfuzyjnej („rozmytej”) pod wpływem siły Lorentza.
Upraszczając, magnetyzer wody zmienia strukturę węglanu wapnia uniemożliwiając wytrącanie się jego osadów na powierzchniach zwilżanych wodą.
Magnetyzer wody to specjalna bezprądowa nakładka, którą zakłada się bezpośrednio na rurę. Warto tym samym podkreślić, że działanie magnetyzerów wody jest ograniczone do miejsca montażu. W instalacji mogą się zatem pojawiać całe odcinki, w których gromadzi się kamienny osad.
Najlepszych efektów można się spodziewać, kiedy stosunek twardości węglanowej do twardości ogólnej wynosi około 50-70 proc., przy czym magnetyzery wody mają wiele ograniczeń. Jeśli żelazo w wodzie ma stężenie powyżej 0,5 mg/l, a krzemionka powyżej 40 mg/l, wówczas urządzenie może nie zapewnić pożądanych efektów. Przeciwwskazaniem do stosowania takiego rozwiązania jest również duże stężenie siarczanów, fosforanów i chlorków, kwaśne pH, a nawet napowietrzanie wody, które stosuje się często w procesie odżelaziania. Magnetyzery wody mogą również nie działać prawidłowo przy niewielkich przepływach.
Kontrowersje wokół magnetyzerów wody
Pierwsze na świecie urządzenie do magnetycznego uzdatniania wody opatentował Vermeiren na początku lat 50. XX wieku[1]. Obecnie na rynku oferowanych jest wiele takich produktów.
Z drugiej jednak strony, efektywność magnetyzerów wody od samego początku ich istnienia jest przedmiotem licznych kontrowersji. Badanie przeprowadzone przez National Research Council of Canada (NRC) wskazuje, że technologia magnetyczna stosowana w zakresie uzdatniania wody nie przynosi widocznych rezultatów w zapobieganiu osadom z kamienia kotłowego. W niektórych prowincjach tego kraju oraz w kilku stanach USA sprzedawanie magnetyzerów wody zostało wręcz całkowicie zakazane lub obwarowane koniecznością umieszczania informacji o tym, że urządzenie bywa nieskuteczne.
Inne sposoby na zmiękczenie wody
W instalacjach wodociągowych i grzewczych w gospodarstwach domowych i budynkach użyteczności publicznej w Polsce obecnie rzadko stosuje się magnetyzery wody. Rozwiązaniem przynoszącym realne, bo mierzalne, efekty są stacje uzdatniania wody, które dobiera się na podstawie fizykochemicznego badania wody. Stopień twardości wody w kranie można również zmierzyć samodzielnie stosując paskowy lub kropelkowy tester twardości wody.
Magnetyzery wody nieco częściej stosuje się natomiast w instalacjach przemysłowych, przy czym kryteria wyboru takiego rozwiązania są często powiązane ze specyfiką procesu technologicznego oraz z chemicznym składem wody.
Magnetyzery wody są obecnie stosowane sporadycznie, głównie ze względu na brak dowodów ich skuteczności. W związku z uzasadnionymi wątpliwościami, zarówno do domów, jak i do przemysłu polecam montaż urządzeń o skuteczności potwierdzonej naukowo, czyli działających w oparciu o wymianę jonową.
Piotr Pisarski
Wymiana jonowa to odwracalny proces fizykochemiczny, w którym jony elektrolitu zostają zastąpione jonami o równoważnym ładunku, pochodzącymi z jonitów. Do rozdzielenia roztworów ciekłych w ramach wymiany jonowej stosuje się procesy bazujące na technice sorpcyjnej, przy czym muszą zostać spełnione trzy warunki:
- Związek podlegający sorpcji jest w formie zdysocjowanej
- Sorbent w fazie stałej nie rozpuszcza się w wodzie
- Sorbent zawiera grupy jonowe zdolne do wymiany jonów
Wymianę jonową stosuje się m.in. w takich procesach jak zmiękczanie wody, odsalanie wody morskiej, otrzymywanie wody ultraczystej, eliminacja zanieczyszczeń nieorganicznych, a także odzyskiwane, zatężanie i rozdzielanie metali.
Magnetyzery wody – podsumowanie
Magnetyzery wody, pomimo obietnic producentów urządzeń, nie mają naukowo potwierdzonej skuteczności, a ich działanie w wielu przypadkach pozostaje nieweryfikowalne. Aby zyskać pewność, że uporczywie nawracający kamień kotłowy zostanie wyeliminowany, najlepiej zainwestować w centralny zmiękczacz wody działający na zasadzie wymiany jonowej. Zmiękczanie wody skutecznie redukuje wysoki stopień twardości w całej instalacji gwarantują wysoką jakość kranówki do celów spożywczych i użytkowych – w gospodarstwach domowych oraz w zastosowaniach przemysłowych.
