Proces uzdatniania wody może przebiegać wielotorowo i różnymi metodami, a na rynku stale pojawiają się nowe rozwiązania. Uzdatniacze wody stanowią na tym tle potoczne określenie niektórych urządzeń filtrujących. Pojęcie to nie zawsze jednak bywa stosowane we właściwy sposób.
Spis treści:
- Co to jest uzdatniacz wody?
- Uzdatniacze wody wodociągowej
- Stacja uzdatniania wody studziennej
- Uzdatniacze wody okiem eksperta – podsumowanie
Co to jest uzdatniacz wody?
Nawet czysta na pierwszy rzut oka woda może zawierać różnego rodzaju zanieczyszczenia, takie jak żelazo i mangan, nadmiar minerałów, metale ciężkie, chlor, azotany, czy nawet drobnoustroje. Proces, który dostosowuje jakość wody do określonych standardów użytkowych nosi nazwę uzdatniania.
Urządzenia, które eliminują niepożądane substancje, czyniąc wodę bezpieczną i przyjemną do picia, bywają określane zbiorczo jako uzdatniacze wody.
Niezwykle szeroki asortyment rozwiązań przeznaczonych do uzdatniania wody (zarówno studziennej, jak i wodociągowej) obejmuje rozmaite urządzenia różniące się przeznaczeniem, zasadą działania, wydajnością i wyglądem. Warto przy tym pamiętać, że uzdatniacz wody należy dopasować do warunków panujących w gospodarstwie domowym.
Wiele osób pod nazwą uzdatniacz wody rozumie każdą stację uzdatniania wody, niezależnie od tego, jaki rodzaj zanieczyszczeń usuwa. Zawsze jednak podkreślam, że nie ma jednego i uniwersalnego urządzenia eliminującego wszystkie potencjalne zagrożenia, niezależnie od wyjściowych i oczekiwanych parametrów kranówki.
Piotr Pisarski
Ponieważ wybór optymalnego rozwiązania nie zawsze jest oczywisty, o pomoc w tej kwestii warto poprosić specjalistę z branży uzdatniania wody.
Uzdatniacze wody wodociągowej
Kranówka pochodząca z wodociągu spełnia normy wody pitnej regulowane przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. (Dz. U. 2017, poz. 2294). W warunkach domowych jej parametry można „doszlifować” zgodnie z indywidualnymi preferencjami. W tym celu często montuje się punktowe filtry kuchenne do wody pitnej lub filtry narurowe, kolumny węglowe i zmiękczacze wody, które poprawiają parametry kranówki w całej instalacji. Choć wszystkie te urządzenia można określić mianem uzdatniacze wody, w praktyce każde z nich służy do czegoś innego.
Filtry kuchenne
Filtry kuchenne to bardzo szeroki asortyment urządzeń, do których zalicza się m.in. dzbanki filtrujące, systemy odwróconej osmozy, ultrafiltrację, i nanofiltrację. Wszystkie tego typu urządzenia są przeznaczone do poprawy jakości wody spożywczej, a tym samym stanowią doskonałą alternatywę dla wody butelkowanej.
Filtry narurowe
Filtry narurowe można stosować pojedynczo lub jako system filtrów w układzie szeregowym. Największą zaletą takich urządzeń jest uniwersalność, przy czym działanie filtra narurowego zależy od zastosowanego wkładu.
W domach korzystających z wody wodociągowej najpopularniejszym rozwiązaniem są filtry narurowe z wkładem mechanicznym, które chronią instalację i podłączone do niej urządzenia przed zanieczyszczeniami stałymi (np. podczas awarii lub na etapie konserwacji odcinka sieci). To również doskonały sposób na prefiltrację kranówki zanim trafi do zmiękczacza wody. Filtry mechaniczne zabezpieczają bowiem głowicę sterującą i pozostałe komponenty urządzenia przed zapchaniem lub uszkodzeniem.
Zmiękczacze wody
Centralne zmiękczacze wody to obecnie najskuteczniejszy sposób redukcji stopnia twardości wody. Dobrze wszystkim znany – kamień w wodzie (kamień kotłowy) osadza się we wnętrzu instalacji hydraulicznych i grzewczych, w kotłach, bojlerach i sprzętach AGD. W praktyce twarda woda utrudnia codzienne funkcjonowanie w gospodarstwie domowym na wielu różnych płaszczyznach – może być jednocześnie przyczyną awarii zmywarki, niezadowalających efektów prania i suchej skóry po kąpieli.
Przekonałem się niejednokrotnie, że mnóstwo osób utożsamia termin uzdatniacze wody ze zmiękczaczami wody. To prawda, urządzenia z żywicą jonowymienną poprawiają parametry użytkowe wody w kranie. Warto jednak pamiętać, że zmiękczacze wody stanowią też często tylko jeden z elementów znacznie bardziej rozbudowanej stacji uzdatniania wody.
Piotr Pisarski
Kolumna węglowa
Świetny duet ze zmiękczaczami wody stanowią kolumny węglowe. Połączenie tych dwóch uzdatniaczy wody zapewnia w całym domu miękką kranówkę bez chloru, czy innych zanieczyszczeń powodujących zmiany jej parametrów organoleptycznych. Taka woda jest rekomendowana do kąpieli dla osób o skórze bardzo wrażliwej, z chorobami skórnymi bądź uczuleniem.
Jeśli w domu nie ma zbyt wiele miejsca na zamontowanie oddzielnie zmiękczacza wody oraz kolumny węglowej, warto zamontować uzdatniacz wody, który łączy w sobie funkcje obu tych urządzeń. W tej kategorii urządzeń polecam niezmiennie kompaktowy zmiękczacz wody z węglem aktywnym Ecoperla Hero, który wewnątrz butli epoksydowej zawiera dwie warstwy złoża. Surowa woda przepływa zatem najpierw przez węgiel aktywny, a potem trafia na złoże jonowymienne.
Piotr Pisarski
Stacja uzdatniania wody studziennej
O jakość wody z własnego ujęcia musi zadbać sam użytkownik, przy czym okazuje się zazwyczaj, że konieczne jest profesjonalne uzdatnianie. Procesy technologiczne, dzięki którym woda ze studni stanie się odpowiednia do celów bytowych obejmują m.in. redukcję mętności, odżelazianie i odmanganianie wody, usuwanie azotanów, amoniaku i związków organicznych, a także dezynfekcję.
Wybór konkretnego rozwiązania powinny zawsze poprzedzać kompleksowe badania wody w laboratorium. Na podstawie otrzymanych wyników można ocenić jakość wody oraz wybrać najbardziej optymalne metody jej uzdatniania.
Odżelaziacze i odmanganiacze wody
Żelazo w wodzie, któremu bardzo często towarzyszy także mangan, to jeden z najpowszechniejszych problemów wśród użytkowników studni. Oba zanieczyszczenia mogą powodować zmętnienie, zmianę barwy, smaku i zapachu wody, a ponadto bywają też przyczyną szkód technicznych w gospodarstwie domowym.
W celu redukcji stężenia tych metali montuje się oszczędne i niemal bezobsługowe odżelaziacze wody, które pozwalają na całkowite usunięcie niepożądanych związków. Na rynku dostępne są odżelaziacze wody wymagające wstępnego napowietrzania lub ze złożem regenerowanym preparatem chemicznym. Ze względów technologicznych wymagana jest niekiedy współpraca odżelaziacza wody z hydroforem bezprzeponowym. Jednocześnie warto pamiętać, że zastosowanie napowietrzania wody dodatkowo usuwa zapach siarkowodoru, jeśli występuje.
Stacje wielofunkcyjne
Jeśli pozwalają na to parametry wody, a poziom zanieczyszczeń nie jest wysoki, rozwiązaniem problemów z jakością wody często okazują się stacje wielofunkcyjne. Urządzenia tego typu pracują w oparciu o mieszankę złóż filtracyjnych, które usuwają aż pięć zanieczyszczeń jednocześnie – żelazo, mangan, twardość wody, jon amonowy oraz związki organiczne. Stacje wielofunkcyjne są pod tym względem bardzo skuteczne i wydajne, a do złoże regeneruje się, podobnie jak w zmiękczaczach wody, za pomocą solanki.
Stacje do azotanów
Azotany przedostają się do wody głębinowej głównie w wyniku nawożenia pól uprawnych, a także wskutek nieszczelności szamb. W skrajnych przypadkach ich obecność może być spowodowana również zrzutem ścieków pochodzących z fabryk lub odpływów komunalnych. Azotany stanowią zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i dla całych ekosystemów, ponieważ obniżają poziom tlenu w wodzie i przyspieszają proces jej eutrofizacji. Usuwanie tego zanieczyszczenia jest na szczęście możliwe i odbywa się na dwa sposoby – centralnie przy użyciu specjalnej kolumny filtracyjnej lub punktowo w kuchni za pomocą systemu odwróconej osmozy. Sposób postępowania zależy, jak zawsze, od parametrów surowej wody. Warto natomiast pamiętać, że przy dużym zanieczyszczeniu rekomendowane są bardziej wydajne stacje do azotanów.
Lampy bakteriobójcze
Dobrej jakości lampy bakteriobójcze, choć nie do końca mieszczą się w kategorii uzdatniaczy wody, stanowią doskonałe zabezpieczenie przed występującymi w niej mikroorganizmami. Promieniowanie UV, jako fizyczna metoda dezynfekcji wody, nie zmienia jej składu chemicznego, a co za tym idzie nie wpływa na parametry organoleptyczne kranówki. Jednocześnie stanowi wyjątkowo skuteczną ochronę przed patogenami, w tym bakteriami z grupy coli, Escherichia coli, Clostridium perfringens, Pseudomonas aeruginosa, czy Legionella.
Uzdatniacze wody okiem eksperta – podsumowanie
Dobór odpowiedniego uzdatniacza wody zależy od kilku czynników, takich jak jakość wody, jej przeznaczenie wody, czy po prostu potrzeby użytkowników. W przypadku kranówki z wodociągu często wystarcza zmiękczacz wody i filtr kuchenny. Jako dodatkowe zabezpieczenie można również zamontować narurowy filtr mechaniczny, lub centralną kolumnę węglową. W przypadku wody ze studni warto zainwestować w profesjonalną stację uzdatniania wody, która skutecznie rozwiąże wszystkie problemy w sposób kompleksowy.
