Uzdatnianie wody dla hodowli drobiu ma na celu zarówno eliminację zanieczyszczeń fizykochemicznych, jak i zapewnienie czystości mikrobiologicznej. Optymalną jakość tego ważnego surowca gwarantuje m.in. odżelazianie i odmanganianie wody, redukcja stopnia twardości oraz dezynfekcja za pomocą dwutlenku chloru i promieniowania UV.
Spis treści:
- Znaczenie wody w hodowli drobiu
- Dlaczego należy uzdatniać wodę dla hodowli drobiu?
- Metody uzdatniania wody dla hodowli drobiu
- Jak uzdatniać wodę dla hodowli drobiu – przegląd rozwiązań
- Uzdatnianie wody dla hodowli drobiu – podsumowanie
Znaczenie wody w hodowli drobiu
Woda w hodowli drobiu jest niezbędna zarówno w kontekście potrzeb fizjologicznych zwierząt, jak i w kwestiach produkcyjnych. Spełnia tym samym kluczowe funkcje, takie jak:
- Termoregulacja – ptaki nie potrafią się pocić, więc ochładzają organizm poprzez picie wody i bardziej intensywne oddychanie
- Procesy trawienne – ułatwia trawienie paszy i wchłanianie składników odżywczych
- Transport substancji odżywczych – umożliwia przenoszenie witamin, minerałów i innych składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu
- Usuwanie toksyn i metabolitów – pozwala na wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii
- Produkcja jaj – woda stanowi około 75 proc. masy jaja, co czyni ją kluczowym składnikiem diety niosek
- Wzrost i rozwój – wpływa na przyrost masy ciała, szczególnie u szybko rosnących gatunków brojlerów
Niedobór wody pitnej jest niedopuszczalny w przypadku odchowu piskląt, gdyż skutkuje licznymi upadkami w stadzie np. z powodu przegrzania organizmu i odwodnienia. W przypadku starszego drobiu, niedobory wody dłuższe niż 24 godziny mogą prowadzić do odwodnienia, uszkodzenia nerek, nagromadzenia kwasu moczowego we krwi i narządach wewnętrznych ptaków, a przez to słabego rozwoju kur. Właśnie dlatego tak ważne jest profesjonalne uzdatnianie wody dla hodowli drobiu.
Woda w procesie żywieniowym drobiu jest równie ważna jak pasza, dlatego jej jakość powinna być utrzymywana na odpowiednim poziomie i stale monitorowana.
Należy jednocześnie podkreślić, że nie każda woda nadaje się do stosowania w hodowli drobiu. Jej jakość nie powinna z pewnością odbiegać od normy wody pitnej przeznaczonej do spożycia przez ludzi i regulowanej przez odpowiednie akty prawne, ale to jeszcze nie wszystko. Należy również zadbać o optymalne pH oscylujące na poziomie 7-8 oraz temperaturę, która powinna być przystosowana do wieku zwierząt (20-21 °C dla piskląt i 10-15 °C dla dorosłych ptaków). Tak szczegółowe parametry fizykochemiczne i czystość mikrobiologiczną należy kontrolować regularnie zlecając profesjonalne badania wody w laboratorium.
Dlaczego należy uzdatniać wodę dla hodowli drobiu?
Obecność zanieczyszczeń w wodzie do pojenia ptaków może prowadzić do osłabienia układu odpornościowego zwierząt oraz zmniejszenia spożycia paszy, co bezpośrednio wpływa na rentowność hodowli. Najczęstsze zagrożenia związane z wodą pitną w hodowli drobiu to:
- Zanieczyszczenia mikrobiologiczne – obecność grzyby, pierwotniaki, wirusy, czy bakterie w wodzie mogą prowadzić do chorób zakaźnych, takich jak salmonelloza czy kolibakterioza
- Zanieczyszczenia chemiczne – na zdrowie ptaków negatywnie wpływa m.in. żelazo w wodzie (schorzenia układu krwionośnego), azotany i azotyny (methemoglobinemia)
- Twarda woda – wapienne osady w systemach pojenia utrudniają utrzymanie ich w czystości
- Zanieczyszczenia organiczne – substancje pochodzenia roślinnego i zwierzęcego mogą negatywnie oddziaływać na smak i zapach wody, zmniejszając jej pobór przez ptaki
Z uwagi na ryzyko wystąpienia wielu różnych zanieczyszczeń, uzdatnianie wody dla hodowli drobiu, podobnie jak uzdatnianie wody dla przemysłu mleczarskiego, wymaga indywidualnego podejścia do problemu. W efekcie, o pomoc w doborze optymalnych rozwiązań najlepiej poprosić specjalistę.
Woda o optymalnym składzie poprawia jakość żywienia zwierząt, zapobiega rozwojowi chorób, a jednocześnie podnosi wydajność w hodowli (przyrost masy ciała, produkcja mleka i jaj). Jednocześnie czysta woda jest stałym elementem procesu produkcji mięsa oraz przetworów mlecznych, dlatego jej jakość powinna być utrzymywana na najwyższym możliwym poziomie.
Metody uzdatniania wody dla hodowli drobiu
Stacja uzdatniania wody dla hodowli drobiu powinna być dobrana w taki sposób, aby wyeliminować z wody patogeny, usunąć osady biologiczne pojawiające się np. na linii pojenia oraz osady mineralne, które mogą kumulować antybiotyki i inne leki. Choć tego typu profesjonalne systemy filtracji powstają na podstawie indywidualnych wytycznych, często obejmują technologie bardzo uniwersalne, takie jak:
- Filtracja wstępna (usuwanie zanieczyszczeń mechanicznych i zawiesin)
- Odżelazianie i odmanganianie wody (redukcja stężenia żelaza i manganu)
- Zmiękczanie wody (redukcja stopnia twardości wody)
- Dezynfekcja wody dwutlenkiem węgla lub promieniami UV (eliminacja zagrożenia mikrobiologicznego)
- Kondycjonowanie wody (regulacja niektórych parametrów chemicznych)
Do dezynfekcji wody przy wszelkiego rodzaju produkcji mocno polecam przemysłowe lampy bakteriobójcze. Urządzenia tego typu uzdatniają wodę nie zmieniając jej składu chemicznego. W efekcie, woda jest bezpieczna dla instalacji, ludzi i zwierząt. W dodatku montaż lampy UV odbywa się bez cięcia instalacji i może być wykonany w trakcie normalnej pracy instalacji.
Piotr Pisarski
Jak uzdatniać wodę dla hodowli drobiu – przegląd rozwiązań
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie jak uzdatniać wodę dla hodowli drobiu, ponieważ dobór technologii uzdatniania wody jest w dużej mierze uzależniony od źródła jej pochodzenia. Niezbędnym minimum są zazwyczaj narurowe filtry mechaniczne lub przemysłowe kolumny filtracyjne, które usuwają zanieczyszczenia stałe.
W przypadku wody głębinowej często konieczna bywa redukcja stężenia żelaza i manganu. W tym celu montuje się przemysłowe odżelaziacze wody i odmanganiacze wody działające w oparciu o specjalnie dobrane złoża katalityczne wymagające wstępnego napowietrzania wody. Z wysokim stopniem twardości poradzą sobie natomiast przemysłowe zmiękczacze wody działające w oparciu o wymianę jonową. Dość często stosowanym rozwiązaniem na to, aby woda nie pozostawiała po sobie żadnych osadów jest przemysłowy system odwróconej osmozy. Jeśli na fermach drobiowych funkcjonują układy grzewcze i chłodnicze, stosuje się wówczas kondycjonowanie wody. Bardzo ważny elementem uzdatniania wody dla hodowli drobiu jest jej dezynfekcja. W tym celu montuje się przemysłowe lampy bakteriobójcze lub stosuje się dozowanie dwutlenku chloru.
Uzdatnianie wody dla hodowli drobiu – podsumowanie
Zapewnienie odpowiedniej jakości wody w hodowli drobiu jest kluczowe dla zdrowia ptaków, a tym samym dla zachowania rentowności produkcji. Zagrożenia mikrobiologiczne i fizykochemiczne należy zatem stale monitorować, a w uzasadnionych przypadkach konieczne jest profesjonalne uzdatnianie wody. Inwestycja w nowoczesne systemy filtracji to wyższa wydajność produkcji i większe zyski dla hodowców.
