Jak usunąć mikroplastik z wody?

Mikroplastik w wodzie to powszechny problem wynikający z postępującego skażenia środowiska odpadami z tworzyw sztucznych. Skuteczne metody usuwania tego zanieczyszczenia obejmują przede wszystkim procesy membranowe, takie jak ultrafiltracja i odwrócona osmoza.

Spis treści:

• Co to jest mikroplastik?
• Skąd bierze się mikroplastik w wodzie?
• Technologie usuwania z mikroplastiku z wody
• Usuwanie mikroplastiku z wody – przegląd rozwiązań
• Jak usunąć mikroplastik z wody – podsumowanie

Co to jest mikroplastik?

Pojęcie mikroplastik po raz pierwszy pojawiło się już w 1972 roku. Opisuje ono drobiny plastiku o średnicy od 0,1 do 5000 mikronów, czyli niewidoczne gołym okiem^[1]. Do mikroplastiku można zaliczyć wiele materiałów różniących się gęstością, składem chemicznym, kształtem i rozmiarem. W zależności od pochodzenia, naukowcy dzielą go na dwie grupy – pierwotny (wytwarzany w konkretnym celu, m.in. do produkcji kosmetyków i detergentów) oraz wtórny, powstający w wyniku rozdrobnienia cząsteczek z większych produktów plastikowych. Proces ten nazywa się degradacją i ulegają mu tworzywa, które na stałe zadomowiły się w codziennym życiu:

• Polietylen (PE)
• Polipropylen (PP)
• Polistyren (PS)
• Poliuretan (UR)
• Polichlorek Winylu (PVC)
• Politereftalan etylenu (PET)

Czy mikroplastik jest szkodliwy?

Mikroplastik w wodzie nie jest nowym problemem, gdyż według Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska mikrogranulki z tworzyw sztucznych po raz pierwszy pojawiły się w produktach higieny osobistej około pięćdziesiąt lat temu. Tworzywa sztuczne w coraz większym stopniu zastępują naturalne składniki. Jeszcze w 2012 roku kwestia ta była wciąż stosunkowo mało znana, ze względu na dużą liczbę produktów zawierających mikrogranulki z tworzywa sztucznego na rynku i niewielką świadomość konsumentów.

W dniu 28 grudnia 2015 r. Prezydent Obama podpisał ustawę z 2015 r. o wodzie wolnej od mikroplastiku^[2], zakazującą stosowania plastikowych mikrogranulek w kosmetykach i produktach higieny osobistej.

Istnieje wiele niepokojących powodów, dla których mikroplastik jest uznawany dla zagrożenie. Mikrogranulki tworzyw sztucznych mogą trafiać do łańcucha pokarmowego poprzez zanieczyszczone wody, glebę i rośliny. Ryby oraz inne zwierzęta morskie połykają mikroplastik, który w konsekwencji przenika do organizmów z wyższych ogniw łańcucha pokarmowego, w tym ludzi. Zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi wpływa też bezpośrednio na rośliny wodne i organizmy planktonowe, co stanowi poważne niebezpieczeństwo dla bioróżnorodności i stabilności całych ekosystemów.

Badania sugerują, że mikroplastik na kilka sposobów negatywnie wpływa również na ludzkie zdrowie. Mikrogranulki mogą przenikać przez ściany jelit, skąd wędrują do krwiobiegu, co może prowadzić do szkodliwych skutków zdrowotnych, takich jak stany zapalne, problemy immunologiczne, czy zaburzenia hormonalne. Mikroplastik wykryto też w różnych miejscach ludzkiego organizmu, między innymi w mleku matek karmiących.

Skąd bierze się mikroplastik w wodzie?

Mikroplastik trafia do wody pitnej i użytkowej z różnych źródeł, w tym poprzez opady atmosferyczne, ścieki przemysłowe czy komunalne. Został również oznaczony w oceanach w wielu lokalizacjach na całej planecie, a co więcej znajduje się w niektórych produktach spożywczych, takich jak sprzedawane w plastikowych butelkach napoje, piwo, owoce morza, a nawet sól kuchenna. Nic zatem dziwnego, że usuwanie mikroplastiku z wody powinno być priorytetem dla wszystkich osób, które chcą prowadzić zdrowy styl życia.

Badania australijskich naukowców z University of Newcastle pokazują, że przeciętny człowiek zjada codziennie około 5 gramów mikroplastiku, czyli dokładnie tyle ile waży karta kredytowa.^[3]

Mikroplastik w wodzie butelkowanej

Do produkcji plastikowych butelek najczęściej stosowany jest polipropylen i politereftalan etylenu. To właśnie cząsteczki tych tworzyw są najczęściej wykrywane jako mikroplastik. W zależności od metodyki prowadzonych badań, naukowcy sugerują, że w jednym litrze wody butelkowanej może się znajdować od kilkudziesięciu do kilku tysięcy drobin mikroplastiku.

Jedną z bardziej znanych analiz w tej kwestii jest publikacja Schymanskiego oraz współpracowników^[4]. Do badania zgromadzono 36 butelek typu PET, szklanych oraz opakowań tekturowych, w których była przechowywana woda. W próbkach cieczy znaleziono niewielkie cząsteczki mikroplastiku o wielkości od 5 do 500 mikronów, przy czym średnie stężenie mikrodrobinek wahało się od 13 do 14 cząsteczek na litr.

Technologie usuwania z mikroplastiku z wody

W celu redukcji zanieczyszczeń takich jak mikroplastik w wodzie najlepiej sięgnąć po procesy membranowe. W tym przypadku najlepiej sprawdza się ultrafiltracja oraz odwrócona osmoza. Ponieważ na pierwszy rzut nie zawsze wiadomo, która metoda usuwania mikroplastiku sprawdzi się lepiej, warto w tym celu poprosić o pomoc eksperta.

Darmowa konsultacja

System ultrafiltracji do uzdatniania wody w domu składa się zazwyczaj z kilku etapów. Pierwszym z nich jest filtracja wody na wkładach, mających za zadanie oczyścić ją z cząstek mechanicznych, które mogłyby uszkodzić membranę lub doprowadzić do szybszego spadku jej wydajności. Następnie woda zostaje przekierowana na membranę ultrafiltracyjną, gdzie cząsteczki są rozdzielane na podstawie wielkości i kształtu molekularnego. Do prawidłowego przebiegu tego procesu niezbędne jest odpowiednie ciśnienie oraz membrana półprzepuszczalna. Większość membran ultrafiltracyjnych zatrzymuje na swojej powierzchni cząstki o dużej masie molekularnej, związki koloidalne, nieorganiczne oraz organiczne polimery, pestycydy, wirusy, a także bakterie w wodzie.

System ultrafiltracji skutecznie usuwa z wody mikroplastik, ale pozostawia w niej naturalnie występujące minerały.

Jednym z najbardziej znanych i najczęściej wybieranych systemów uzdatniania wody pitnej w warunkach domowych jest odwrócona osmoza. To także najdokładniejsza metoda oczyszczania wody, która usuwania zanieczyszczenia z dokładnością do pojedynczych jonów. Nowoczesne systemy odwróconej osmozy są zazwyczaj wyposażone w dynamiczny zbiornik lub działają przepływowo.

Zapach, smak i barwa wody po odwróconej osmozie pozostają neutralne, dzięki czemu parametry organoleptyczne kranówki są zbliżone do tej sprzedawanej w butelkach. Dla mnie to wystarczający powód, aby zrezygnować z drogiej wody mineralnej.

Piotr Pisarski

Usuwanie mikroplastiku z wody – przegląd rozwiązań

Ponieważ coraz więcej konsumentów zastanawia się jak usunąć mikroplastik z wody, producenci chętnie oferują rozmaite filtry kuchenne działające w oparciu o procesy membranowe, które skutecznie usuwają ten problem. Urządzenia tego typu to także doskonała alternatywa dla wody sprzedawanej w plastikowych butelkach. Na bieżąco dostarczają czystą i świeżą wodę pozbawioną zanieczyszczeń fizykochemicznych i mikrobiologicznych. Z drugiej stromy, nie zawsze jednak wiadomo jaki filtr kuchenny wybrać.

W tej kategorii filtrów kuchennych mocno wyróżnia się seria Ecoperla Profine POU obejmująca dwa modele. W obu tych urządzeniach membrana ultrafiltracyjna została połączona z wkładem węglowym odpowiedzialnym za doszlifowanie właściwości organoleptycznych wody.

Ultrafiltrację Ecoperla Profine POU polecam osobom, które przywiązują dużą wagę do rozwiązań przyjaznych dla środowiska. Urządzenia z tej serii filtrują wodę na bieżąco, a w dodatku charakteryzują się doskonałą wydajnością na poziomie nawet 10 000 litrów wody. Natomiast wkłady filtracyjne wystarczy wymieniać jedynie raz w roku.

Piotr Pisarski

Odwrócona osmoza to filtr kuchenny, który cieszy się bardzo dużą popularnością wśród konsumentów, dlatego na rynku dostępne są rozmaite warianty tego systemu. Każdy system odwróconej osmozy to w rzeczywistości układ wkładów filtracyjnych współpracujących z membraną osmotyczną. Wśród takich rozwiązań na szczególną uwagę zasługuje Ecoperla Revo, która posiada w zestawie designerską wylewkę z wyświetlaczem informującym o stanie wkładów filtracyjnych i potrzebie ich wymiany.

Dobrym wyborem do domu jest także odwrócona osmoza Atlas Filtri OASIS Sanic, stworzona we współpracy włoskiego producenta Atlas Filtri z liderem w produkcji powłok bakteriostatycznych – Microban®. Cała obudowa tego filtra kuchennego (również klosze i głowice) została pokryta warstwą działającą w oparciu o antybakteryjne właściwości jonów srebra. W efekcie, na powierzchni urządzenia nie dochodzi do rozwoju mikroorganizmów, które mogą być przyczyną wtórnego skażenia wody, co jest szczególnie ważne, gdy woda stoi przez jakiś czas w zbiorniku.

Wielorazowe butelki bez mikroplatiku

Z kranówki uzdatnionej za pomocą filtra kuchennego warto korzystać również poza domem. Rezygnacja z wody butelkowanej to duży krok na drodze do ograniczenia ekspozycji na mikroplastik. Z kolei do przechowywania przefiltrowanej kranówki doskonale nadają się wielorazowe butelki Ecoperla. To proste rozwiązanie, dzięki któremu nie trzeba się również zastanawiać jak usunąć bisfenol A z wody, ponieważ butelki polskiego producenta zostały w całości wykonane z materiałów pozbawionych substancji potencjalnie szkodliwych dla ludzkiego zdrowia.

Jak usunąć mikroplastik z wody – podsumowanie

Produkty wykonane z tworzyw sztucznych wiele dekad temu stały się naszą codziennością i nic nie wskazuje na to, żeby miało się to szybko zmienić. W celu redukcji ekspozycji na mikroplastik trzeba zatem sięgnąć po sprawdzone sposoby, w tym skuteczne metody uzdatniania wody pitnej i rezygnacja z napojów sprzedawanych w butelkach. Zadbaj o zdrowie całej rodziny i postaw na skuteczne filtry kuchenne, dzięki którym z Twojego kranu popłynie smaczna i czysta woda bez żadnych zanieczyszczeń.