Szara woda to ciecz odpadowa powstająca w trakcie kąpieli, czy prania, ale także podczas mycia urządzeń w parku maszynowym. Recykling wody szarej to wydajny sposób na mniejsze zużycie tego surowca i bardziej racjonalne gospodarowanie jego zasobami, zarówno w warunkach komunalnych, jak i przemysłowych.
Spis treści:
- Co to jest woda szara?
- Systemy recyklingu wody szarej
- Jak działa system odzysku wody szarej?
- Korzyści płynące z recyklingu szarej wody
- Wyzwania związane z recyklingiem wody szarej
- Recykling wody szarej – podsumowanie
Co to jest woda szara?
Pod pojęciem wody szarej kryje się woda odpadowa m.in. po kąpieli i umyciu rąk, po praniu i płukaniu warzyw, ale bez odpadów sanitarnych (tj. mocz i fekalia). Szara woda stanowi znaczną część całkowitego zużycia wody w gospodarstwach domowych, co czyni ją idealnym surowcem do recyklingu.
W celu ponownego wykorzystania wody szarej, należy zainstalować specjalny system, który będzie ją gromadzić, a następnie filtrować. Cały ten proces powoduje, że szara woda zostaje pozbawiona zanieczyszczeń organicznych, detergentów, resztek kosmetyków oraz tłuszczów.
Czy szara woda nadaje się do picia?
Nie należy spożywać szarej wody, ponieważ nawet po procesie filtracji może zawierać zanieczyszczenia (np. pozostałości po procesach mycia i prania), przez co nie spełnia normy wody pitnej. Jakiekolwiek wątpliwości w tej kwestii można rozstrzygnąć zlecając profesjonalne badania wody w laboratorium.
Systemy recyklingu wody szarej
Systemy recyklingu wody szarej znajdują szerokie zastosowanie wszędzie tam, gdzie pojawia się duża produkcja ścieków szarych i jednocześnie wysokie zapotrzebowanie na wodę. Sprawdzają się tym samym na osiedlach wielorodzinnych, w dużych kompleksach biurowych, w budynkach użyteczności publicznej, a także w hotelach. Tego typu rozwiązania szczególnie dobrze wpisują się w potrzeby i wyzwania stojące przed sektorem magazynowo-logistycznym oraz produkcyjnym. To właśnie w tych obszarach podejście do infrastruktury wodnej mocno się zmieniło w kontekście malejących zasobów tego cennego surowca.
Aby wykorzystywać wodę szarą, należy wykonać oddzielną sieć pionów kanalizacyjnych – jedne do zbierania, a drugie do transportu przefiltrowanej cieczy.
Kompletny system recyklingu wody szarej składa się z takich etapów jak sedymentacja, napowietrzanie, oczyszczanie biologiczne i ultrafiltracja.
Oczyszczona szara woda jest przechowywana w zbiorniku magazynowym (tylko przez określony czas), a następnie zostaje skierowana do ponownego wykorzystania. Membrana ultrafiltracyjna oraz efektywne natlenianie gwarantują, że uzyskana woda jest klarowna, bez zapachu i bezpieczna podczas użytkowania. O szczegóły takiej instalacji warto zapytać eksperta z branży.
Współczesne systemy recyklingu wody szarej są już na tyle zaawansowane technologicznie, że można je implementować do nowych projektów budowlanych, jak i adaptować do konstrukcji już istniejących. Warto jednak pamiętać, że w tym drugim przypadku jest to rozwiązanie droższe i bardziej czasochłonne w kontekście wykonania. W efekcie jednak, oszczędzanie wody i jej ponowne wykorzystanie nie stanowi już tylko domeny supernowoczesnych domów i zakładów przemysłowych, ale może stać się rzeczywistością każdego z nas.
Czy szara woda wymaga osobnej instalacji?
W Polsce nie istnieją precyzyjne przepisy dotyczące wody szarej, dlatego warto odwoływać się do norm obowiązujących na terenie innych państw. W praktyce, aby nie doszło do wtórnego skażenia wody pitnej, woda szara wymaga zaprojektowania osobnego systemu dystrybucji. Można się w tym przypadku posłużyć wytycznymi normy PN-EN 12056-2. Dokument ten określa zasady obliczeń instalacji odprowadzających ścieki w systemach kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków.
Jak działa system odzysku wody szarej?
Typowy system wody szarej składa się głównie z instalacji rur odpływowych prowadzących z umywalek, prysznica, wanny, zmywarki i pralki, połączonych ze zbiornikiem na wodę szarą, gdzie zachodzi proces oczyszczania za pomocą systemu zaawansowanych filtrów. W kolejnym etapie, oczyszczona woda zostaje skierowana do zbiornika wody czystej, skąd systemem rur trafia do spłuczki w toalecie, pralki, czy choćby zraszaczy ogrodowych. Za dystrybucję wody odpowiada system pompowy (zazwyczaj centrala lub sterownik z pompami).
Podobnie jak instalacje zbierania wody deszczowej, również systemy odzysku wody szarej mogą być posadowione w budynku oraz pod ziemią, przy czym różnią się one wydajnością:
- Systemy naziemne – od 250 do 25 000 litrów na dobę
- Systemy podziemne – od 500 do 50 000 litrów na dobę
Zawsze podkreślam, że planując montaż systemu recyklingu wody szarej trzeba wziąć pod uwagę realną ilość wody, którą można skutecznie zebrać z budynku. Istotne jest także dopasowanie wielkości instalacji do zapotrzebowania na wodę. W nieruchomości, w której docelowo ma się znaleźć system odzysku wody szarej, należy uwzględnić pomieszczenie w dolnych kondygnacjach, skąd ścieki można zbierać grawitacyjnie.
Piotr Pisarski
Systemy do odzysku wody szarej są zazwyczaj łatwe w użytkowaniu i zajmują też mało miejsca, co wynika z ciągłego zapotrzebowania na wodę. W przeciwieństwie do odzysku deszczówki, recykling wody szarej nie wymaga obecności dużych zbiorników magazynujących, ponieważ woda jest zużywana na bieżąco. Nowoczesne instalacje pracują automatycznie, a poziom wody jest monitorowany w trybie ciągłym przy użyciu specjalnych sterowników.
Korzyści płynące z recyklingu szarej wody
Zrównoważone gospodarowanie zasobami wody w każdej formie niesie ze sobą mnóstwo wymiernych korzyści, zarówno ekologicznych, jak i ekonomicznych. Aktualnie nie wystarczy już tylko wiedzieć jak oszczędzać wodę w warunkach domowych stosując dobre filtry kuchenne. Teorię należy wcielać w praktykę na większą skalę, zarówno w całych wspólnotach mieszkaniowych, jak i w zakładach przemysłowych oraz w przedsiębiorstwach usługowych.
W gospodarstwie domowym ponad 30 proc. wody zużywa się do spłukiwania toalety, a kolejne 15 proc. do prania i 10 proc. do zmywania naczyń. Łącznie nawet 50-80 proc. tego surowca pochłaniają różne czynności bytowe. W takich przypadkach woda szara może z powodzeniem zastąpić wodę pochodzącą z wodociągu lub przydomowej studni. W efekcie, poprawnie przeprowadzony recykling szarej wody minimalizuje koszty zużycia i odbioru ścieków, ponieważ część wody wraca z powrotem do obiegu. W warunkach domowych i po oczyszczeniu, woda szara może zostać ponownie wykorzystana na wiele sposobów, takich jak spłukiwanie toalet, pranie w pralce, mycie samochodu czy wszelkie inne prace gospodarcze i sprzątanie.
Szara woda charakteryzuje się stosunkowo wysoką temperaturą, co stwarza również możliwości odzysku energii cieplnej w budynku.
Czy można podlewać rośliny szarą wodą?
Woda szara, po przejściu przez odpowiedni system filtrów, nadaje się do podlewania domowej zieleni, trawnika i ogrodu. Można ją wykorzystać m.in. do napełniania zraszaczy oraz zasilania węży do prac na świeżym powietrzu. Warto jednocześnie pamiętać, że do tego celu doskonale nadaje się również woda opadowa, dlatego warto wiedzieć jak oczyścić wodę deszczową.
Wyzwania związane z recyklingiem wody szarej
Pomimo niewątpliwych korzyści, jakie niesie ze sobą recykling wody szarej, istnieją również pewne wyzwania związane z implementacją takiego rozwiązania.
- Wysokie koszty początkowe – montaż systemu do recyklingu wody szarej obejmuje zakup odpowiednich filtrów, pomp, zbiorników oraz innych urządzeń, co może stanowić barierę ekonomiczną, szczególnie w przypadku niewielkich gospodarstw domowych
- Złożoność systemów – oczyszczanie wody szarej wymaga zazwyczaj stosowania różnych technologii i urządzeń
- Przywiązanie do tradycyjnych metod zarządzania wodą – w wielu krajach recykling wody szarej wciąż jest nowością i wymaga zmiany mentalności wśród społeczeństwa oraz dostosowania przepisów prawnych i norm budowlanych
Recykling wody szarej – podsumowanie
Recykling wody szarej stanowi skuteczny sposób oszczędzania wody użytkowej. Nowoczesne systemy recyklingu wody szarej to przyjazne dla środowiska naturalnego technologie, po które chętnie sięgają projektanci obiektów mieszkalnych, przemysłowych i użytkowych. Choć implementacja takiego rozwiązania wiąże się z poniesieniem pewnych kosztów i bywa, że stanowi wyzwanie pod kątem technologicznym, ekonomiczne i ekologiczne korzyści związane z jego wdrożeniem są bardzo liczne. Nie ulega też wątpliwości, że w niedalekiej przyszłości recykling wody szarej będzie odgrywał kluczową rolę w gospodarowaniu zasobami tego cennego surowca.
