Mętna woda to problem, z którym borykają się zarówno osoby korzystające z wody studziennej, jak i wody z sieci wodociągowej. Usuwanie mętności wody obejmuje stosowanie takich rozwiązań jak mechaniczne filtry narurowe oraz kolumny filtracyjne.
Spis treści:
- Mętność wody – co warto wiedzieć?
- Od czego zależy mętność wody?
- Technologie usuwania mętności wody
- Usuwanie mętności wody – przegląd rozwiązań do domu
- Jak usunąć mętność z wody – podsumowanie
Mętność wody – co warto wiedzieć?
Mętność wody to parametr fizyczny, stanowiący miarę ograniczenia względnej przezroczystości wody przez utrzymujące się w niej cząstki zawiesin. Może być spowodowana obecnością gliny, iłów, związków żelaza, manganu, substancji humusowych, planktonu, mikroorganizmów, czyli wszystkich cząstek mineralnych i organicznych, zawieszonych i koloidalnych. Niekiedy, ze względu na kolor występujących osadów, razem z mętnością może występować pozorna barwa wody.
Podwyższona mętność wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi bywa najczęściej traktowana jako problem wizualny, przy czym jest również nieakceptowalna ze względów użytkowych, a niekiedy zdrowotnych. Ponieważ dobór optymalnej metody redukcji mętności zależy od wielu czynników, takie zadanie warto powierzyć ekspertowi w branży. Specjalista podpowie jak usunąć mętność wody szybko i skutecznie.
Jak określić mętność wody?
Zasada pomiaru mętności wody opiera się na założeniu, że strumień światła przenika przez warstwę wody o całkowitej przejrzystości w sposób niezakłócony. Obecność cząstek zawiesin w wodzie sprawia, że strumień światła ulega rozproszeniu lub absorbcji. Stopień takich zakłóceń jest zróżnicowany w zależności od wielkości, kształtu, liczebności, barwy, składu chemicznego i współczynnika refrakcji, charakteryzujących cząstki zawiesin.
Intensywność światła ulegającego rozproszeniu rośnie w miarę wzrostu mętności wody.
Mętność wody wyrażana jest w jednostce NTU (dawniej w mg Si/l w skali krzemionkowej) i stanowi jeden z jej podstawowych parametrów fizykochemicznych. W przypadku wody przeznaczonej na cele spożywcze zazwyczaj mierzy się rozproszenie światła w wodzie pod kątem 90°C stopni. Stosowane do tego celu urządzenie to nefelometr.
Normy mętności wody
Wymagania dotyczące mętności wody użytkowej i spożywczej podaje Dyrektywa Unii Europejskiej, jednak zawarte w niej wytyczne są dość ogólne oraz opisowe. Zgodnie z zapisami tego dokumentu, wskaźnik mętności powinien być utrzymywany na jak najniższym możliwym poziomie. Normy wody pitnej określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi podają maksymalną mętność wody na poziomie 1 NTU, jednak nie jest to wskaźnik wymagany do utrzymania za wszelką cenę. To zalecenie odnosi się do wody pochodzącej z każdego ujęcia.
Dlaczego należy redukować mętność wody?
Jeżeli mętność wody jest niewielka, wówczas głównym problemem jest aspekt wizualny. Mętna woda wygląda na brudną i przez to nie budzi zaufania wśród użytkowników.
Wbrew pozorom, mętna woda może być również bezpieczna i dobra dla podstawowych zastosowań domowych, jednak zawsze zachęcam do wykonania badania wody, zarówno pod kątem fizykochemicznym, jak i mikrobiologicznym.
Piotr Pisarski
Zmętnienie wody może powodować przebarwienia i naloty na umywalkach, armaturze oraz pranych tkaninach. Osady w wodzie powodują również ścieranie i erozję rur oraz kształtek w instalacji, a obecność drobnoustrojów może stanowić zagrożenie dla zdrowia.
Od czego zależy mętność wody?
Mętność wody to głównie nierozpuszczalne składniki mineralne oraz substancje organiczne w różnych rozmiarach. Większe zanieczyszczenia najczęściej opadają i osiadają na dnie, gdy woda jest niezmącona. Mniejsze fragmenty mogą opadać bardzo powoli lub wcale, tworząc w wodzie zawiesinę, która pochłania promienie światła. Źródła powstawania mętności wody są zróżnicowane i zazwyczaj wymienia się wśród nich:
- Miejsce ujęcia wody
- Stan techniczny rur, przez które doprowadzana jest woda
- Parametry fizykochemiczne wody
- Występowanie mikroorganizmów w wodzie
Zanieczyszczenia chemiczne powodujące mętność wody
Zwiększoną mętność wody mogą powodować różne substancje chemiczne zawarte w wodzie, takie jak tlenki żelaza, glinu i manganu, związki wapnia, a także organiczne substancje wielkocząsteczkowe oraz związki humusowe. Tego rodzaju zanieczyszczenia, nawet w dużych stężeniach, zazwyczaj nie są groźne dla zdrowia. Z drugiej strony, mogą powodować poważne problemy techniczne. Osad z wody w instalacji zmniejsza światło rur oraz bywa przyczyną awarii podłączonych do niej urządzeń.
Mętność wody wynikająca ze skażenia mikrobiologicznego
Przyczyną mętności może być również skażenie mikrobiologiczne. Odpowiadają za to między innymi bakterie w wodzie, pierwotniaki chorobotwórcze, plankton, sinica, oraz glony. Obecność mikroorganizmów wpływa również negatywnie na parametry organoleptyczne wody, takie jak smak czy zapach. Redukcja mętności wody jest szczególnie istotna, jeśli w celu likwidacji skażenia mikrobiologicznego zostaną zamontowane lampy bakteriobójcze.
Technologie usuwania mętności wody
Mętność stanowi wartościowy wskaźnik oceny jakości wody na różnych etapach jej uzdatniania i dystrybucji, przydatny zwłaszcza jako wskaźnik skuteczności procesów oczyszczania. Redukcja mętności wody odbywa się na różne sposoby, a dostępne na rynku rozwiązania można podzielić na mniejsze filtry narurowe z odpowiednimi wkładami oraz stacje uzdatniania ze złożami wymagającymi okresowej regeneracji.
Filtry narurowe
Filtry narurowe to jedne z najchętniej wybieranych urządzeń do uzdatniania wody. Jeśli zawierają wkład mechaniczny, doskonale eliminują problem osadów oraz mętności wyłapując z wody drobne cząstki stałe, takie jak żwir, piasek, iły, czy kawałki rdzy. Narurowe filtry mechaniczne montuje się w celu ochrony całej instalacji oraz podłączonych do niej urządzeń AGD. Jednocześnie stanowią nieodłączny element wielu stacji uzdatniania wody.
Zalecam montaż filtra narurowego przed zmiękczaczem wody lub stacją wielofunkcyjną w celu ochrony tych urządzeń przed uszkodzeniami. Natomiast filtr mechaniczny zamontowany po odżelaziaczu wody, pomaga w doczyszczeniu cieczy po wcześniejszym procesie.
Piotr Pisarski
Kolumna filtracyjna
Usuwanie mętności i stałej zawiesiny z wody może również zachodzić w dużych zbiornikach ciśnieniowych. W tym celu stosuje się butle epoksydowe wypełnione specjalistycznym złożem razem z ręczną lub automatyczną głowicą sterującą procesem regeneracji. W celu usuwania zanieczyszczeń stałych stosuje się piaski, drobne żwirki, zeolity oraz inne minerały. W zależności od zastosowanego złoża filtracyjnego, jego żywotność wynosi od 5 do 10 lat pod warunkiem regularnego płukania. Po tym czasie należy wymienić złoże.
Kolumny filtracyjne świetnie sprawdzają się jako jeden z etapów w stacji uzdatniania wody, szczególnie gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość jak usunąć iły z wody lub pojawi się kurzawka w studni.
Usuwanie mętności wody – przegląd rozwiązań do domu
Filtry mechaniczne do zastosowań domowych mogą mieć postać wkładów filtracyjnych, warstwy filtracyjnej (np. piasek) oraz różnego rodzaju sita i siatki (z tworzyw sztucznych lub metalowe). Osady i zawiesiny są zatrzymywane na powierzchni tych filtrów, natomiast oczyszczona woda płynie dalej. Dużą popularnością cieszą się filtry samoczyszczące z automatycznym płukaniem, takie jak seria Atlas Filtri Hydra.
Z dostępnych na rynku rozwiązań można wybrać wkłady filtracyjne piankowe lub sznurkowe. Ciekawą opcję na usuwanie mętności wody stanowią również rękawy filtracyjne wykonane z nylonu bądź poliestru. Do nieco rzadziej stosowanych zalicza się wkłady siatkowe.
Na etapie wyboru urządzenia należy sprawdzić, ile mikronów powinien mieć wkład do filtra, a także jak często wymieniać wkład do filtra.
Szczególną uwagę warto zwrócić na filtry narurowe z powłoką Microban®, wykorzystującą bakteriobójcze właściwości srebra i triklosanu. Rozwiązanie tego typu zastosowano między innymi w urządzeniach z serii Atlas Filtri Sanic.
Wśród kolumn filtracyjnych, które zredukują dużą mętność wody, mocno wyróżniają się urządzenia polskiego producenta Ecoperla Sedimentower. Jako alternatywa dla popularnych filtrów mechanicznych, urządzenia z serii Ecoperla Sedimentower poprawiają klarowność wody wodociągowej i studziennej. Dobór optymalnej wielkości kolumny filtracyjnej zależy od stopnia zanieczyszczenia wody oraz jej średniego zużycia. Od ilości zawiesiny w wodzie jest również uzależniona częstotliwość regeneracji złoża filtracyjnego.
Jak usunąć mętność z wody – podsumowanie
Mętność i osady to częsty problem posiadaczy studni, ale może również dotknąć użytkowników wody wodociągowej. Na szczęście rozwiązanie istnieją proste, skuteczne, a do tego ekonomiczne w eksploatacji metody usuwania mętności wody. Nawet jeśli, kranówka jest klarowna na co dzień, warto rozważyć montaż filtra mechanicznego na wejściu wody do budynku. Takie rozwiązanie gwarantuje czystą i bezpieczną do spożycia wodę również w przypadku awarii, albo prac konserwacyjnych. Decydując się na instalację urządzenia do uzdatniania wody, postaw na sprawdzone rozwiązania od producentów cieszących się dobrą opinią na rynku.
