Filtry mechaniczne to podstawowy element oczyszczania wody. Są stosowane zarówno w przemyśle, jak i w gospodarstwach domowych, a ich głównym zadaniem jest usuwanie zanieczyszczeń stałych. Jako wstępny etap uzdatniania wody często odpowiadają za zabezpieczenie zmiękczaczy wody, albo stacji wielofunkcyjnych.
Spis treści:
- Czym są filtry mechaniczne?
- Rodzaje filtrów mechanicznych
- Producenci filtrów mechanicznych
- Jaki filtr mechaniczny wybrać?
- Dlaczego warto zamontować filtry mechaniczne?
- Filtr mechaniczny czy kolumna filtracyjna?
- Filtry mechaniczne – podsumowanie
Czym są filtry mechaniczne?
Filtry mechaniczne to grupa urządzeń przepływowych, których zadaniem jest redukcja zawiesin, czyli poprawa jakości wody pod kątem mętności.
Obecność zanieczyszczeń mechanicznych w wodzie jest wysoce niepożądana z wielu powodów. Cząstki stałe negatywnie wpływają na organoleptyczne parametry wody oraz bywają przyczyną uszkodzeń instalacji wodociągowej. Mogą również powodować zatory i stanowią realną przyczynę awarii sprzętu AGD. Właśnie dlatego konieczna jest wiedza jak usunąć mętność wody, szczególnie w przypadku kranówki pochodzącej z własnego ujęcia.
Współczesny rynek oferuje wyjątkowo szeroką gamę produktów różniących się między sobą konstrukcją, wydajnością, a nawet sposobem wymiany oraz czyszczenia wkładów filtracyjnych. Dobór filtrów mechanicznych jest uwarunkowany różnymi czynnikami, a znalezienie optymalnego rozwiązania nie zawsze wydaje się oczywiste na pierwszy rzut oka. W praktyce, warto w tej kwestii poprosić o pomoc specjalistę z branży uzdatniania wody.
Filtry mechaniczne to filtry narurowe, czyli urządzenia montowane bezpośrednio na rurach wodociągowych. Podczas pracy wykorzystują jedynie ciśnienie wody z instalacji, przy czym dobre filtry mechaniczne nie powodują dużych spadków ciśnienia.
Filtry mechaniczne montuje się przed zmiękczaczami wody, stacjami wielofunkcyjnymi i lampami UV oraz za odżelaziaczami wody.
Rodzaje filtrów mechanicznych
Wspólnym elementem wszystkich filtrów mechanicznych są półprzepuszczalne wkłady do filtrów, których nadrzędnym zadaniem jest zatrzymywanie osadów na powierzchni, a czasem także w całej swojej objętości. Zasada działania wkładów do filtrów jest bardzo zbliżona, a główna różnica polega na zastosowaniu innych materiałów podczas produkcji, co jednocześnie wpływa na ich dokładność, wytrzymałość i żywotność.
- Mechaniczne wkłady polipropylenowe – najpopularniejsze, charakteryzują się niezłą wytrzymałością mechaniczną, niską wagą, dużą rozpiętością dokładności filtracji oraz niską ceną
- Mechaniczne wkłady nylonowe – bardziej odporne niż wkłady polipropylenowe, ale o dużej przepuszczalności
- Mechaniczne wkłady ceramiczne – choć charakteryzują się dużą dokładnością filtracji, mają kruchą strukturę i niską wydajność oraz generują stosunkowo duże spadki ciśnienia
- Mechaniczne wkłady ze stali nierdzewnej – bardzo wytrzymałe, ale oferujące niską dokładność filtracji
Wkłady mechaniczne można podzielić również ze względu na ich budowę na piankowe, sznurkowe, harmonijkowe, siatkowe. Filtry mechaniczne różnią się między sobą także sposobem oczyszczania wkładu filtracyjnego. Tak zwane filtry samoczyszczące zawierają stały wkład filtracyjny, który okresowo należy wypłukać przeciwprądowym strumieniem cieczy (czasami umożliwia to sama konstrukcja filtra). Zaletą tego rozwiązania jest brak kosztów związanych z zakupem i wymianą wkładów, minusem – stosunkowo niskie dokładności filtracji. W pozostałych filtrach stosuje się wkłady wymienne, które dają większe pole manewru pod kątem dostosowania dokładności filtracji do indywidualnych wymagań.
Producenci filtrów mechanicznych
Na rynku funkcjonuje wielu producentów filtrów mechanicznych. W czołówce tych najchętniej wybieranych i polecanych znajdują się produkty takich firm jak Cintropur, Atlas Filtri, czy Honeywell. Filtry mechaniczne każdej z tych marek wyróżnia oryginalna konstrukcja oraz unikalne rozwiązania technologiczne.
Filtry mechaniczne Cintropur
Cintropur to belgijski producent filtrów narurowych, jednak znany na całym świecie ze świetnej jakości swoich produktów. W głowicy filtrów Cintropur została zastosowana wirówka. Większe zanieczyszczenia są strącanie na dno klosza i nie zalegają na wkładzie, dlatego można go eksploatować przez dłuższy czas. Dzięki rotacyjnemu przepływowi wody, zanieczyszczenia równomiernie rozkładają się na powierzchni całego wkładu. Co ciekawe, w urządzeniach tej marki zamiast tradycyjnych wkładów stosowane są rękawy filtracyjne, które można kilkukrotnie wyczyścić z użyciem przepływu zwrotnego.
Produkty Cintropur to urządzenia o szerokim zastosowaniu, zarówno w domu, jak i w aplikacjach przemysłowych. O olbrzymiej popularności filtrów mechanicznych Cintropur świadczy choćby fakt, że można je spotkać w niektórych zakładach wodociągowych.
Filtry mechaniczne Atlas Filtri
Atlas Filtri to włoska firma z wieloletnim doświadczeniem w branży uzdatniania wody, słynąca przede wszystkim ze stosowania wyjątkowo trwałych i solidnych materiałów. W asortymencie tej marki na szczególną uwagę zasługują filtry mechaniczne Atlas Filtri BX z podwójną uszczelką, która zapobiega przedostawaniu się zanieczyszczeń oraz seria Hydra, obejmująca filtry z wkładami wielokrotnego użytku z funkcją płukania wstecznego. Warto bowiem pamiętać, że nie wszystkie filtry z zaworem spustowym zawierają funkcję płukania wstecznego. Filtry samoczyszczące z serii Hydra są wyposażone w manometry oraz opcjonalny automat.
Filtry mechaniczne Atlas Filtri Hydra to nie są duże filtry, ale chętnie je polecam pod warunkiem, że w danym gospodarstwie nie są pobierane kolosalne ilości wody.
Piotr Pisarski
Dużą popularnością cieszą się również filtry narurowe Atlas Filtri Sanic ze specjalną powłoką bakteriostatyczną Microban®. Dzięki zastosowaniu tej opatentowanej technologii wewnątrz filtra nie dochodzi do rozwoju i namnażania mikroorganizmów, a sam proces oczyszczania wody jest jeszcze bardziej higieniczny.
Filtry mechaniczne Honeywell
Amerykańskie filtry mechaniczne Honeywell są zazwyczaj stosowane jako zabezpieczenie, szczególnie w przypadku wody wodociągowej. Sam producent rekomenduje swoje produkty do wody stosunkowo czystej, która nie zawiera zawiesin i cząstek mechanicznych. Produkty marki Honeywell nie są polecane do oczyszczania wody studziennej.
Jaki filtr mechaniczny wybrać?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie jakie filtry mechaniczne wybrać do zastosowań w domu. Nie ulega natomiast wątpliwości, że największe znaczenie mają w tym przypadku trzy czynniki – jakość wody, jej zużycie oraz przeznaczenie.
Jakie filtry mechaniczne do wody wodociągowej?
Woda wodociągowa spełnia zazwyczaj normy wody pitnej, dlatego duże zanieczyszczenia mechaniczne pojawiają się w niej bardzo rzadko (np. w wyniku awarii magistrali) lub jest ich bardzo mało (np. fragmenty rdzy oderwanej z rury podczas przepływu). W takim przypadku na cały dom wystarcza najczęściej typowy filtr mechaniczny o długości 10 lub 20 cali. Opcjonalnie można również zamontować filtr typu Big Blue lub filtr mechaniczny Cintropur. Takie rozwiązanie jest nie tylko proste, ale też stosunkowo tanie, gdyż w zależności od jakości wody, wkład do filtra wystarcza na około 3-6 miesięcy.
Jakie filtry mechaniczne do wody ze studni?
Woda ze studni zawiera zazwyczaj bardzo dużo zanieczyszczeń stałych. W takich warunkach typowy filtr mechaniczny może wymagać wymiany wkładów nawet co kilka dni. Jest to nie tylko kłopotliwe, ale też generuje spore koszty. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie filtrów samoczyszczących, takich jak Atlas Filtri Hydra.
Dlaczego warto zamontować filtry mechaniczne?
Nadrzędną rolą filtrów mechanicznych jest eliminacja zanieczyszczeń stałych, takich jak muł, żwir, piasek, rdza, czy osady organiczne, co w efekcie przekłada się na ich kluczowe funkcje:
- Poprawa jakości wody – choć filtry mechaniczne nie usuwają rozpuszczonych w wodzie substancji chemicznych, eliminują większe mniejsze i zanieczyszczenia stałe, co poprawia ogólną jakość wody i jej walory użytkowe
- Ochrona instalacji wodnych – filtry mechaniczne zabezpieczają instalacje hydrauliczne przed zanieczyszczeniami, które mogłyby spowodować korozję, zmniejszenie światła rur czy uszkodzenia urządzeń podłączonych do instalacji
- Przedłużenie żywotności systemów filtracyjnych – filtry mechaniczne często stanowią pierwszy etap w bardziej zaawansowanych systemach uzdatniania wody, chroniąc delikatniejsze komponenty przed szybszym zużyciem lub zniszczeniem
- Oczyszczanie wody deszczowej – w systemach zbierania i wykorzystania wody deszczowej filtry mechaniczne usuwają liście, piasek i inne zanieczyszczenia stałe, zanim woda zostanie wprowadzona do zbiorników magazynujących
Filtr mechaniczny czy kolumna filtracyjna?
Filtry mechaniczne to kluczowy element każdej instalacji oczyszczania wody w domu. Zdarza się jednak, że problem zanieczyszczeń mechanicznych jest tak duży, że tradycyjne filtry narurowe są po prostu niewystarczające. W takiej sytuacji doskonale sprawdzają się kolumny filtracyjne zawierające wydajne złoże żwirowe. W wersji standardowej urządzenia tego typu występują z głowicami manualnymi, ale można je również rozbudować o automaty.
Montując kolumnę filtracyjną nie trzeba się zastanawiać jak często wymieniać wkład do filtra, ponieważ żywotność złoża żwirowego nie przemija – wystarczy jedynie pamiętać o regularnym płukaniu.
Zawsze podkreślam, że kolumny filtracyjne nie stanowią zastępstwa dla filtrów mechanicznych. W niektórych przypadkach oba rodzaje urządzeń można natomiast zamontować razem. W większości zastosowań domowych do filtracji mechanicznej wystarczają jednak filtry narurowe Cintropur lub filtry narurowe Atlas Filtri. Instalację kolumny filtracyjnej zalecam zazwyczaj dopiero wtedy, gdy standardowe filtry samoczyszczące to za mało.
Piotr Pisarski
Kolumny filtracyjne, podobnie jak kolumny węglowe, działają przepływowo i nie wymagają do pracy dostępu do prądu. W standardzie zawierają żwir o dokładności filtracji na poziomie 25 mikronów, co sprawdza się w większości aplikacji domowych, a także przemysłowych. Należy jednak pamiętać, że takie złoże nie poradzi sobie z wyjątkowo drobnymi pyłkami typu iły czy kurzawka w studni, dlatego za kolumną filtracyjną warto dodatkowo zamontować filtr mechaniczny z wkładem o dokładności 1 mikrona.
W niektórych przypadkach rekomenduję wymianę złoża na Turbidex, który umożliwia eliminację zanieczyszczeń z dokładnością do 5 mikronów. Takie rozwiązanie może się okazać optymalne dla osób poszukujących odpowiedzi na pytanie jak usunąć iły z wody.
Piotr Pisarski
Filtry mechaniczne – podsumowanie
Filtry mechaniczne eliminują z wody zanieczyszczenia stałe takie jak żwir, piasek, muł, czy kawałki rdzy. Dostępne na rynku wkłady do filtrów mechanicznych różnią się między sobą budową i rodzajem materiału, z którego powstały, przez co charakteryzują się inną wydajnością czy metodą czyszczenia. Filtry mechaniczne mogą pracować samodzielnie lub jako jeden z etapów bardziej rozbudowanych systemów uzdatniania wody, chroniąc delikatne komponenty instalacji przed zniszczeniem. Nie ulega zatem wątpliwości, że na etapie poszukiwań sposobów na czystą wodę, takie rozwiązanie na pewno warto wziąć pod uwagę.